Σάββατο 2 Νοεμβρίου 2019

Για το προσφυγικό

από τη δική μας ιστορία


Οι μετακινήσεις πληθυσμών είναι μια ατελείωτη ιστορία χιλιάδων χρόνων, που δεν πρόκειται να σταματήσει. Τελευταία μεγάλα γεγονότα στην Ελλάδα είναι τα εκατομμύρια πρόσφυγες μετά την μικρασιατική καταστροφή και η κάθοδος από Αλβανία, Βουλγαρία, Ρουμανία κτλ μετά την κατάρρευση των εκεί καθεστώτων. Σε όλες τις περιπτώσεις είχαμε αντιδράσεις των τοπικών πληθυσμών, αλλά στο τέλος ενσωμάτωση, αναζωογόνηση γηρασκουσών κοινωνιών και τελικά όφελος.

Η έξαρση των ροών από εμπόλεμες και μη περιοχές της Μέσης Ανατολής και Αφρικής τα τελευταία χρόνια δημιουργεί την εντύπωση νέων δεδομένων. Τελείως διαφορετική κουλτούρα, άλλη θρησκεία οι περισσότεροι, υποτίμηση της γυναίκας, του αλλόθρησκου, της ίδιας της ζωής. Όλα αυτά εγείρουν μια αποστροφή και έναν φόβο πολύ μεγαλύτερο από τις πραγματικές διαστάσεις του προβλήματος. Έτσι πάνε περίπατο, επισκιάζονται ευαισθησίες για ανυπεράσπιστα παιδιά και κατατρεγμένους, ιστορίες που βρίθουν με αυτές τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης.

Κάποιες αλήθειες, που όμως δεν είναι απόλυτες:
  • Με τους περισσότερους δεν κάνουμε μαζί, δεν ενσωματώνονται εύκολα. Κατά καιρούς έζησαν όμως αρμονικά, αν και διακριτά και κάπως ξεχωριστά, διαφορετικές θρησκείες και φυλές. Αν δεν πλακώσουν πάρα πολλοί μπορούμε να το διαχειριστούμε και να απαιτήσουμε να σεβαστούν τους κανόνες της κοινωνίας μας, σεβόμενοι και εμείς τους δικούς τους. Εννοείται ότι δεν μπορεί να υπάρξει καμία ανοχή ακόμα και σε υποψία θρησκευτικού φανατισμού, κακομεταχείρισης γυναίκας, παιδιού, ακόμα και ζώου. Και όρος απαράβατος, όλα τα παιδιά στο σχολείο.
  • Θα έχουμε πρόβλημα με κλεψιές, ληστείες κτλ. Βέβαια η πραγματικότητα, που βγαίνει από στατιστικά στοιχεία δεν επιβεβαιώνει τους φόβους --υπερβολικά μεγαλύτερους από τα πραγματικά δεδομένα. Δεν είμαι σίγουρος αν διαχρονικά, από τις ειδυλλιακές εποχές που αρέσκεται ο μύθος να ιστορεί, έχουμε αύξηση της εγκληματικότητας. Αν ζητηθεί από παλιούς να ανακαλέσουμε στην μνήμη μας όχι μόνο τα ευχάριστα από παλιότερες εποχές, θα θυμηθούμε άλλα πράγματα και θα μακαρίζουμε τους νέους για την εποχή που ζούνε.
  • Αν δώσεις αγάπη θα εισπράξεις αγάπη. Αν δείξεις εμπιστοσύνη αναγκάζεις τους άλλους να παρουσιάσουν την καλύτερη πλευρά του εαυτού τους. Δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν κάποια στιγμή να σου την φέρουν. Ποιος μπορεί να ισχυριστεί ότι δεν θα γίνει κακός αν βρεθεί στην ανάγκη, ο ίδιος ή η οικογένειά του.


Υπάρχουν όμως και ακραίες ή λάθος απόψεις:
  • Άλλοι δημιούργησαν το πρόβλημα, ας έλθουν να το λύσουν. Εννοείται πάντα ο δυτικός αναπτυγμένος κόσμος, άντε και οι εχθροί μας οι Τούρκοι, και λιγότερο οι Ρώσοι ή οι άλλοι ανατολικοί. Ας είναι ένα μέρος της αλήθειας αυτό. Δεν ήταν πάντα οι επεμβάσεις αυτές που δημιουργούσαν το πρόβλημα. Αν θυμηθούμε την δική μας περίπτωση, όπου ξένες δυνάμεις, πιεσμένες από το κίνημα φιλελληνισμού μας έδωσαν το νέο ελληνικό εθνικό κράτος, ζημιώνοντας τους Οθωμανούς, θα καταλάβουμε ότι κάθε νόμισμα πρέπει να διαβάζεται και από τις δύο όψεις. Αν είμαστε στη θέση των Κούρδων σήμερα τι θα λέγαμε.
  • Όμως ας πούμε ότι οι μεγάλοι δημιουργούν εμφύλιους και κρίσεις εκεί που δεν υπάρχουν. Τι κάνουμε, εκτός από να τους καταριόμαστε. Περιμένουμε σαν τα μικρά παιδιά από τους μεγάλους; Δεν έρχονται όπως εμείς θα θέλαμε. Όπως και εμείς δεν θα πηγαίναμε ευχάριστα. Πως αντιμετωπίζουμε εμείς, πρώτα από όλα, το πρόβλημα. Πως δείχνουμε τη αλληλεγγύη μας στους συνέλληνες των νησιών που υποφέρουν.
  • Να ανοίξουμε τα σύνορα κουνώντας μαντήλια, δείχνοντας τον ανθρωπισμό και την διεθνιστική μας αλληλεγγύη, έχοντας όμως στο πίσω μέρος του μυαλού μας να τους στείλουμε όλους στην Ευρώπη, δεν γίνεται. Να τους πνίξουμε δεν μπορούμε.


Ας το πάρουμε απόφαση, μόνοι και αμόλυντοι δεν μπορούμε να μείνουμε, έτσι είναι η ροή της ιστορίας. Αυτό έγινε στην λευκή Αμερική μετά τα μαύρα χρόνια της δουλείας, αυτό γίνεται με τους μετανάστες, όσα μέτρα και αν παίρνονται. Αυτό γίνεται στην Ευρώπη με κοινωνικές πολιτικές ενσωμάτωσης και κατά του ρατσισμού. Αυτό είναι τελικά το αποτέλεσμα της ευημερίας και του συνακόλουθου πολιτικού πολιτισμού, δικαιοσύνης, ανεκτικότητας και αλληλεγγύης των κοινωνιών που πέρασαν το δικό τους μεσαίωνα. Και είμαστε ευτυχείς που είμαστε στο κλαμπ το δικό τους.

Ας είμαστε ειλικρινείς, δεν έχω πραγματικά λύσεις για το πρόβλημα. Ένας διαρκής αγώνας είναι όπου θα πρέπει να αποφύγουμε τις υπερβολές και να περιμένουμε από τους ιθύνοντες σε Ελλάδα και Ευρώπη σωστές και γενναίες πολιτικές. Όμως να πάψουμε να είμαστε πάντα αρνητικοί. Να δείχνουμε την αλληλεγγύη μας και, γιατί όχι, ας ρισκάρουμε σε ένα βαθμό στην καλή ανθρώπινη πλευρά. Οικογένειες ανθρώπων κατατρεγμένων μπορεί να γίνουν φίλοι μας, να μας αγαπήσουν και να τους αγαπήσουμε, να αναζωογονήσουν τις γερασμένες κοινωνίες. Χωριά που θα πάρουν μια δυο οικογένειες θα αποκτήσουν ζωή, σχολεία θα ξανανοίξουν, ελληνόπουλα καινούρια θα μας δώσουν χαρά.

Μπορεί μεσοπρόθεσμα να μας βγει σε καλό.